Mở đầu bài Tin Mừng, thánh Luca nêu rõ khung thời gian mà Gioan Tẩy Giả bắt đầu rao giảng, nằm trong một giai đoạn lịch sử đời cũng như đạo tại đất nước Do Thái. Trong bối cảnh này, tác giả cho ta thấy hai quyền lực đạo đời đang phát triển và đối đầu nhau theo xu hướng của mình, đang khi đó xuất hiện một đối trọng thứ ba khác thường và đường hướng rất khác biệt. Đó là Gioan Tẩy Giả, với lời kêu gọi mọi người sám hối để chuẩn bị đón nhận ơn cứu độ.
Lời Chúa đưa bước Gioan rời khỏi hoang địa để đến vùng ven sông Giođan với vai trò là người thanh tẩy tâm hồn cho những ai sám hối, nên từ đó ông được gọi là Gioan Tẩy Giả. Lời Chúa mà ông nghe trong hoang địa trở thành Lời Chúa mà ông công bố. Tiếng Chúa gọi ông trở thành tiếng ông mời gọi mọi người, nên từ đó ông còn được gọi là Gioan Tiền Hô, là người loan báo về Đấng Cứu Thế. Gioan đã trở nên vị ngôn sứ độc đáo cho dân tộc ông sau bốn thế kỷ vắng bóng ngôn sứ.
Để chuẩn bị cho dân mình đón nhận Đấng Cứu Thế, ông yêu cầu dân chúng phải quay về với Thiên Chúa, không thể tiếp tục sống theo đường xưa lối cũ, mà phải làm một cuộc đổi đời, đổi cái nhìn, đổi lối suy nghĩ, như có lời chép trong sách Isaia rằng: “Mọi thung lũng phải lấp cho đầy, khúc quanh co phải uốn cho ngay, đường lồi lõm phải san cho phẳng.” (Lc 3, 5). Có bao lối nghĩ quanh co, muốn đi con đường tắt dễ dãi để sống ung dung, an nhàn; có bao toan tính quanh quẩn, muốn tránh né bổn phận đối với Chúa và với nhau; có những thói quen giả bộ, giả hình, chỉ lo xét người mà không lo xét mình.
Trong Mùa Vọng này, chúng ta được mời gọi hãy làm lại con đường của lòng mình: phải sửa cho thẳng, lấp cho đầy, uốn cho ngay, san cho phẳng, bạt cho thấp. Giáo hội luôn thiếu những con đường bằng phẳng để Thiên Chúa và con người gặp gỡ nhau, và để từ đó mở ra những con đường mới cho mọi người hôm nay. Như Gioan đã vào sa mạc thinh lặng tu luyện bản thân mình và gặp được Chúa, nghe được thánh ý Ngài, ta cũng phải có thời gian tĩnh lặng để sống bên Chúa và tu chỉnh lại đời sống mình. Hãy tha thiết đến với Bí tích Hòa Giải với lòng yêu mến và khao khát đổi mới bản thân.
Cũng như Gioan, mỗi Kitô hữu cũng là một ngôn sứ, chuẩn bị cho Chúa đến trong cuộc đời này, trên quê hương dân tộc này. Mỗi người chúng ta phải là một tiếng hô giữa sa mạc đời, phải là một sự hiện diện khiêm nhu và đầy tình nhân ái, nhưng cũng rất rõ ràng và ngay thẳng như Gioan, để loan báo trước hình ảnh Đấng Cứu Thế sẽ đến.
Chúng ta được chọn gọi làm Kitô hữu là một hồng ân mà cũng vừa là một trách nhiệm trong việc loan báo Đức Kitô, không chỉ bằng lời nói mà bằng chính cuộc sống sám hối và đổi mới của mình. Khi con đường của cõi lòng chúng ta đã ngay thẳng và bằng phẳng, thì trước sau gì những người xung quanh ta cũng cảm thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa.
