Hai loại cây mang tên các nhân vật trong Kinh Thánh
Cây Joshua và Judas là hai loại cây có nguồn gốc tên gọi từ trong Kinh Thánh.
Cây Joshua – Shutterstock
Cây Joshua
Nhiều người vốn quen thuộc với yucca brevifolia, cây Joshua nổi tiếng, mọc ở vùng tây nam khô cằn của Hoa Kỳ và ở tây bắc Mêxicô. Truyền thuyết kể rằng khi những người nhập cư Mormon băng qua sông Colorado vào giữa thế kỷ XIX, họ đã đặt tên cho cây này theo tên của nhân vật trong Kinh Thánh là Joshua (Giôsuê). Cành cây gợi cho họ nhớ đến cánh tay của Giôsuê đang dang ra trong tư thế khẩn cầu, nhằm xin mặt trời đứng yên để ông có thể hoàn thành nhiệm vụ quân sự của mình:
“Bấy giờ, trong ngày Chúa trao người E-mô-ri cho dân Ít-ra-en, ông Giôsuê thưa chuyện với Chúa; trước mặt Ít-ra-en, ông nói: ‘Này mặt trời, hãy dừng lại trên thành Ghíp-ôn, và mặt trăng, trên thung lũng Ai-gia-lôn!’ Mặt trời liền dừng lại, mặt trăng lập tức đứng lại, cho đến khi dân đã báo thù quân địch.” (Gs 10,12-13)
Những người khác cho rằng các cành cây không giống như những cánh tay đang dang rộngnhư thể đang cầu nguyện. Những chiếc lá sắc nhọn của cây gợi cho những người nhập cư này nhớ đến thanh gươm của Giôsuê:
“Khi ấy, Chúa phán cùng ông Giôsuê rằng: ‘Hãy giơ thanh gươm cầm trong tay ra về phía thành Ai; vì ta sẽ giao nó vào tay ngươi.’ Và Ông Giôsuê giơ thanh gươm lao đang cầm trong tay về phía thành. Ông vừa giơ tay lên thì quân mai phục đã nhanh chóng rời khỏi chỗ của mình và lao về phía trước. Họ chạy vào và chiếm thành rồi vội vàng phóng hoả đốt thành.” (Gs 8, 18-19)
Cây Judas
Cercis siliquastrum, thường được gọi là cây Judas (Giuđa), lại có một câu chuyện khác. Mặc dù được đặt theo tên một nhân vật trong Kinh Thánh là Judas Iscariot (Giuđa Iscariốt), nhưng nguồn gốc tên gọi của cây Judas có phần ít chặt chẽ hơn trong Kinh Thánh – và mang tính chất tưởng tượng nhiều hơn.
Cây Judas khá nhỏ tương đối phổ biến ở Nam Âu, Trung Đông và Tây Á, và loại cây này được chú ý vì có nhiều hoa màu hồng đậm vào mùa xuân. Trên thực tế, đây là loại cây đầu tiên nở hoa sau khi mùa đông kết thúc ở Andalucía, Tây Ban Nha. Bản thân hoa này có thể ăn được, có vị chua ngọt. Chúng thậm chí còn được sử dụng để thêm hương vị và màu sắc cho món salad và nước xốt cay.
Một số truyền thống Kitô giáo cho rằng Giuđa đã treo cổ tự tử từ một trong những cái cây này, khiến những bông hoa (được cho là) màu trắng ban đầu của nó đã chuyển sang màu đỏ. Người ta thường tin rằng bản thân những truyền thống này là sản phẩm của một nguồn gốc có phần sai lạc từ tên gọi tiếng Pháp thông thường được đặt cho cây này là “Arbre de Judée”, dịch theo nghĩa đen là “cây của vùng Judea (Giuđêa)” – chứ không phải “của Judas”.
Cây Judas – Shutterstock
Các truyền thống khác cho rằng vì một số hoa và vỏ hạt của cây treo lủng lẳng trực tiếp trên thân cây, chúng gợi nhớ đến vụ tự tử của Giuđa.
Một lời giải thích khác dựa trên ý tưởng sai lầm rằng cái cây đã giết chết những con ong bị loại cây này thu hút, như thể nó đã “phản bội” chúng. Màu sắc sáng và đậm tư những bông hoa của cây sẽ làm mồi nhử những con ong, để rồi chúng sẽ bị đầu độc – được cho là – bởi một loại thuốc phiện ngay khi chúng cố gắng thu thập phấn hoa. Niềm tin này dường như được sinh ra từ thực tế là hoa và vỏ cây đã được truyền thống của người Palestine sử dụng trong y học để chữa bệnh đau đầu và cảm cúm.
Tác giả Daniel Esparza
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
(giaophanvinhlong.net / Aleteia 15/8/2022)
