Bài huấn dụ của Đức Thánh Cha trước khi đọc Kinh Truyền Tin
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Trong bài Tin Mừng của phụng vụ hôm nay, Chúa Giêsu nói: “Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Mô-sê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn.” (Mt 5,17). Để kiện toàn: đây là từ khóa để hiểu Chúa Giê-su và hiểu thông điệp của Người. Để kiện toàn có nghĩa là gì? Để giải thích điều này, Chúa bắt đầu bằng cách nói về điều chưa hoàn thiện. Người giải thích, Kinh Thánh nói “chớ giết người”, nhưng đối với Chúa Giêsu, điều này là chưa đủ nếu sau đó người ta làm tổn thương người anh em bằng lời nói; Kinh Thánh nói “chớ ngoại tình”, nhưng điều này là không đủ nếu sau đó người ta sống một tình yêu bị vấy bẩn bởi sự hai lòng và giả dối; Kinh Thánh nói “chớ thề gian”, nhưng thề cách long trọng là không đủ nếu sau đó người ta hành động cách giả hình (x. Mt 5:21-37). Như vậy là chưa hoàn thiện.
Để đưa ra cho chúng ta một ví dụ cụ thể, Chúa Giêsu tập trung vào “nghi thức dâng lễ vật”. Bằng cách dâng lễ vật cho Thiên Chúa, người ta đáp lại lòng biết ơn qua các vật phẩm; có thể nói đây là một cuộc trao đổi mang tính biểu tượng; đó là một nghi thức rất quan trọng, đến nỗi không được phép gián đoạn trừ những lý do nghiêm trọng. Nhưng Chúa Giêsu khẳng định rằng chúng ta phải cắt ngang nghi lễ nếu có người anh em đang có chuyện bất bình với chúng ta, để đi làm hòa với người anh em đó trước (x. cc 23-24): chỉ như thế, nghi thức mới được hoàn thiện. Thông điệp rất rõ ràng: Thiên Chúa yêu thương chúng ta trước, một cách nhưng không, Người bước những bước đầu tiên về phía chúng ta dẫu chúng ta không xứng đáng; và sau đó chúng ta không thể ca tụng tình yêu Thiên Chúa mà không thực hiện bước đầu tiên để hòa giải với những người đã làm tổn thương chúng ta. Như thế mới là sự hoàn thiện trước mắt Thiên Chúa, nếu không, việc tuân giữ nghi thức thuần tuý và bên ngoài cũng vô ích. Nói cách khác, Chúa Giêsu làm cho chúng ta hiểu rằng các quy tắc tôn giáo là hữu ích, chúng tốt, nhưng chúng chỉ là bước khởi đầu. Để kiện toàn chúng, cần phải vượt lên những chữ nghĩa và sống theo ý nghĩa của chúng. Các giới răn Thiên Chúa đã ban cho chúng ta không nên bị nhốt trong những chiếc thùng ngột ngạt của việc tuân giữ hình thức, nếu không, chúng ta vẫn ở trong một thứ tôn giáo bên ngoài và tách biệt, là đầy tớ của một “vị thần chủ” hơn là con cái của Thiên Chúa Cha. Chúa Giêsu muốn việc phục vụ không phải cho một vị thần chủ nhưng là Cha, và do đó, cần phải đi xa hơn những câu từ.
Anh chị em thân mến, vấn đề này không chỉ tồn tại vào thời Chúa Giê-su mà còn có cả ngày nay. Chẳng hạn, đôi khi người ta nói: “Thưa cha, con không giết người, con không trộm cắp, con không làm hại ai…”, như muốn nói: “Thưa cha, con không có vấn đề gì”. Đây là sự tuân giữ theo nghi thức, nghĩa là bằng lòng với mức tối thiểu không bỏ thêm được nữa, trong khi Chúa Giêsu mời gọi chúng ta đến mức cao nhất có thể. Thiên Chúa không lý luận bằng những tính toán và bảng biểu; Người yêu chúng ta như một người đang yêu: không ở mức tối thiểu, nhưng đến mức tối đa! Người không nói với chúng ta, “Ta yêu con đến một mức nào đó.” Không, tình yêu đích thực không bao giờ dừng lại ở một điểm nào đó và không bao giờ cảm thấy đủ rồi; tình yêu luôn vượt xa hơn, chứ không thể rút bớt đi. Chúa đã cho chúng ta thấy điều này bằng cách ban sự sống cho chúng ta trên thập giá và tha thứ cho những kẻ giết Người (x. Lc 23:34). Và Người đã trao cho chúng ta điều răn mà Người yêu quý nhất: đó là chúng ta hãy yêu thương nhau như Người đã yêu thương chúng ta (x. Ga 15:12). Đây là tình yêu, là điều kiện toàn Lề luật, kiện toàn đức tin và kiện toàn sự sống thật!
Vì vậy anh chị em thân mến, chúng ta có thể tự hỏi: Tôi sống đức tin như thế nào? Đó có phải là vấn đề tính toán và hình thức, hay đó là một câu chuyện tình yêu với Chúa? Tôi có hài lòng với việc không làm hại ai, giữ cho vẻ bề ngoài ổn hay tôi cố gắng lớn lên trong tình yêu dành cho Chúa và cho người khác? Và thỉnh thoảng tôi có kiểm điểm lại mệnh lệnh cao cả của Chúa Giê-su không, tôi tự hỏi mình có yêu người lân cận như Người đã yêu tôi không? Bởi vì có thể chúng ta thiếu uyển chuyển trong việc phán xét người khác và quên đi rằng mình đã được thương xót.
Xin Mẹ Maria, Đấng đã tuân giữ Lời Chúa cách hoàn thiện, giúp chúng ta kiện toàn đức tin và đức ái của chúng ta.
—
Sau Kinh Truyền Tin, ĐTC tiếp tục bày tỏ sự gần gũi đối với người dân hai nước Thổ Nhĩ Kỳ và Syria trong trận động đất vừa qua. Ngài cầu nguyện và kêu gọi sự hỗ trợ cho những nạn nhân. Đồng thời ngài cũng mời gọi đừng quên dân tộc tử đạo Ucraina.
Kế đến, Đức Thánh Cha bày tỏ sự lo ngại về tình hình ở Nicaragua. Ngài bày tỏ tình liên đới với Đức cha Rolando Álvarez, giám mục Matagalpa, bị kết án 26 năm tù, và những người bị trục xuất đến Hoa Kỳ. Đức Thánh Cha mời gọi mọi người cầu nguyện cho đất nước Nicaragua thân yêu này, xin Chúa mở lòng những nhà chính trị có trách nhiệm và tất cả công dân trong việc chân thành tìm kiếm hoà bình, ngang qua đối thoại.
Đức Thánh Cha chúc mọi người một Chúa nhật tốt lành và xin đừng quên cầu nguyện cho ngài.
