Trưa Chúa nhật, 30 tháng Bảy năm 2023, như thường lệ, Đức Thánh cha Phanxicô đã chủ sự buổi đọc kinh Truyền tin với hơn 2.000 tín hữu tại Quảng trường thánh Phêrô. Trong dịp này, Đức Thánh cha nhắc đến Ngày Thế giới chống nạn buôn người, xin Chúa chúc lành cho những người dấn thân chống tệ nạn này. Đức Thánh cha kêu gọi chính phủ Nga ngưng các cuộc phong tỏa ở Biển Đen, để các tàu có thể chở ngũ cốc cho các nước nghèo đang bị nạn đói đe dọa.
Và trong bài suy niệm ngắn, trước khi đọc kinh, Đức Thánh cha diễn giải ý nghĩa bài Tin mừng theo thánh Matthêu, đoạn 13, đọc trong thánh lễ, nói về người buôn ngọc, tìm được viên ngọc quý giá, ông về bán cả gia sản để mua viên ngọc ấy.
Huấn từ của Đức Thánh cha
Đức Thánh cha nói: Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Tin mừng hôm nay thuật lại dụ ngôn một người lái buôn đi tìm ngọc quý. Chúa Giêsu kể: “Người này sau khi tìm được một viên ngọc quý, liền đi bán tất cả gia sản của mình để mua” (Mt 13,46). Chúng ta hãy dừng lại một chút về những cử chỉ của người lái buôn này, trước tiên ông ta tìm kiếm, rồi tìm thấy, và sau cùng mua viên ngọc quý.
Cử chỉ đầu tiên: Tìm kiếm. Đây là một người lái buôn tháo vát, không ngồi yên nhưng ra khỏi nhà và đi tìm những viên ngọc quý. Ông không nói: “Những viên ngọc mà tôi hiện có là đủ rồi”, nhưng ông tìm kiếm những hạt ngọc đẹp đẽ hơn. Và đây là lời mời gọi đối với chúng ta, đừng khép kín mình trong thói quen, trong sự tầm thường của người hài lòng, nhưng khơi lên ước muốn: vun trồng những mơ ước điều tốt đẹp hơn, tìm kiếm sự mới mẻ của Thiên Chúa, vì Chúa không lập đi lập lại, luôn mang lại mới mẻ, luôn làm mới những thực tại cuộc sống (Xc Kh 21,5).
Cử chỉ thứ hai của người lái buôn là tìm thấy. Ông ta là người tinh tế, “có mắt” và biết nhận ra một viên ngọc có giá trị lớn. Đây không phải là điều dễ dàng. Ví dụ, chúng ta hãy nghĩ đến những hấp dẫn của các khu chợ đông phương, nơi có những quầy đầy hàng hóa, được bố trí dọc theo những bức tường của những con đường đầy người, hoặc nghĩ đến những quầy hàng thường thấy tại bao nhiêu thành thị, đầy sách và những đồ vật khác nhau. Nhiều khi tại những khu chợ ấy, nếu dừng lại nhìn kỹ, người ta có thể khám phá những kho tàng, những đồ quý giá, những bộ sách hiếm, xen lẫn những thứ khác, thoạt nhìn ta không nhận thấy. Nhưng người lái buôn trong dụ ngôn có một cái nhìn chăm chú và biết tìm thấy, “phân định” hạt ngọc. Cả điều này cũng là một bài học cho chúng ta: mỗi ngày, ở nhà, nơi đường phố, nơi làm việc, nơi nghỉ hè, chúng ta có thể nhận ra điều thiện. Và điều quan trọng là biết tìm thấy những gì đáng kể: chúng ta tập luyện cách thức nhận ra những hạt ngọc quý của cuộc sống và phân biệt chúng giữa những thứ kém giá trị. Chúng ta đừng phí phạm thời giờ và tự do cho những điều chẳng giá trị gì, những thứ tiêu khiển chỉ để lại cho chúng ta sự trống rỗng nội tâm, trong khi cuộc sống mỗi ngày cống hiến cho chúng ta viên ngọc quý là cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa và tha nhân!
Đức Thánh cha nói tiếp trong bài huấn dụ:
Cử chỉ cuối cùng: Người lái buôn mua viên ngọc. Nhận thấy giá trị vô biên của ngọc ấy, ông bán mọi sự, hy sinh mọi của cải miễn là đạt được nó. Ông đổi toàn bộ kho hàng tồn kho của mình, không còn gì khác ngoài viên ngọc quý ấy: đó là tài sản duy nhất của ông, ý nghĩa hiện tại và tương lai của ông. Đây cũng là một lời mời gọi đối với chúng ta trên hành trình tìm viên ngọc mà Chúa Giêsu nói. Thưa, đó là chính Ngài, là chính Chúa Giêsu! Ngài là viên ngọc quý giá của cuộc sống ta cần kiếm, tìm thấy và đón nhận làm của mình. Đầu tư mọi sự vào Ngài là điều bõ công, vì nếu ta gặp Chúa Kitô, thì cuộc sống thay đổi.
Và Đức Thánh cha kết luận rằng: Vậy chúng ta hãy xét ba cử chỉ của người lái buôn – tìm kiếm, tìm thấy và mua – và chúng ta hãy tự hỏi vài câu. Trong cuộc sống, tôi có tìm kiếm hay không? Tôi cảm thấy mình yên ổn, thành đạt, hài lòng rồi, hay tôi tập luyện ước muốn điều tốt lành? Cử chỉ thứ hai, tìm thấy: tôi có luyện tập để phân định điều gì là tốt, đến từ Thiên Chúa, và biết từ bỏ điều đem đến cho tôi ít ỏi hoặc chẳng để lại gì? Sau cùng là mua: tôi có xả thân vì Chúa Giêsu hay không? Ngài có chiếm chỗ thứ nhất đối với tôi, là điều thiện hảo lớn nhất của cuộc đời hay không? Thật là đẹp nếu hôm nay tôi nói: “Lạy Chúa Giêsu, Chúa là điều thiện hảo tốt nhất của con”.
Xin Mẹ Maria giúp chúng ta tìm kiếm, tìm thấy và gắn bó với Chúa Giêsu với tất cả con người chúng ta.
Chào thăm và kêu gọi
Sau khi đọc kinh và ban phép lành cho mọi người, Đức Thánh cha nhắc đến hai Ngày Thế giới do Liên Hiệp Quốc đề nghị cho Chúa nhật 30 tháng Bảy này, đó là ngày Thân hữu, và Ngày Chống lại nạn buôn người. Tệ nạn này đang lan tràn, tạo nên bao nhiêu nạn nhân: các trẻ em, thiếu nữ, phụ nữ, những người bị khai thác bóc lột và cưỡng bách lao động.
Đức Thánh cha kêu gọi tiếp tục cầu nguyện cho Ucraina đau thương và ngài đặc biệt tố giác những vụ phá hủy các kho chứa ngũ cốc, như một hành động xúc phạm đến Thiên Chúa, Ngài kêu gọi những người anh em Nga tái lập việc buôn bán ngũ cốc, qua đường Biển Đen mà Nga ngăn chặn.
Kế đến, Đức Thánh cha kêu gọi mọi người cầu nguyện cho chuyến đi sắp tới của ngài tại Bồ Đào Nha, từ mùng 02 đến mùng 06 tháng Tám sắp tới, nhân dịp Ngày Quốc tế Giới trẻ, với bao nhiêu người trẻ các nước tựu về đó để gặp gỡ Chúa và các anh chị em của mình.
Sau cùng, Đức Thánh cha chúc mọi người một Chúa nhật an lành, đồng thời xin họ đừng quên cầu nguyện cho ngài.
G. Trần Đức Anh, O.P.